De donkere dagen voor kerst… maar we beginnen gewoon om 14.30 uur
Je hoort het overal om je heen: de donkere dagen voor kerst zijn aangebroken. We zeggen het bijna gedachteloos waarmee we accepteren dat het licht ons halverwege de middag alweer in de steek laat. Maar terwijl iedereen dit weet, en terwijl elke willekeurige voorbijganger zich nauwelijks verbaast dat het rond kwart over vier al begint te schemeren, slagen veel voetbalverenigingen er nog altijd in om de meest logische beslissing van november en december niet te nemen: de aanvangstijd van wedstrijden vervroegen.
Niet een kwartiertje. Niet “als het echt moet”. Maar gewoon structureel naar 14.00 uur.
Dat dit anno 2025 nog steeds geen vanzelfsprekendheid is, tart elke vorm van gezond verstand. Je hoeft geen meteoroloog te zijn om te begrijpen dat amateurvoetbal en invallende duisternis geen gelukkige combinatie vormen. Maar blijkbaar moet je sommige clubs nog steeds uitleggen dat voetballen in halfdonker niet alleen onhandig is, maar vooral onnodig, voorspelbaar en, laten we eerlijk zijn, een vorm van luiheid in de organisatie.
Neem Winsum. Elk jaar hetzelfde: vanaf half november tot de winterstop beginnen ze om 14.00 uur. Klaar. Geen gedoe. Geen laatste kwartier waarin assistent-grensrechters hun vlag op geluid moeten gebruiken omdat ze de buitenspelpositie toch niet meer zien. Geen keepers die in een intiem gesprek belanden met een tegenlichtschijnsel van de lantaarnpaal achter het doel. Gewoon logisch en helder georganiseerd. En ja: dat kan dus gewoon.
Want daar hoor je vaak het argument tegenaan gooien: “Ja maar, dat kunnen wij niet, want…”
Vul het maar aan: de vrijwilligers, de terreinmannen, de jeugdwedstrijden, het programmaboekje, de kantinedienst of de heilige koe der amateurvoetbaltradities: 14.30 uur is 14.30 uur.
En als je dan naar buiten kijkt, zoals vrijdag , en ziet dat het om 16.15 uur al schemerig wordt terwijl het niet eens echt bewolkt is, dan weet je: dit probleem komt niet als verrassing. Je hoeft er geen wiskundeknobbel voor te hebben. Het licht gaat niet ineens uit. Het doet het al decennia zo.
Je kunt, zoals SIOS deze week, voor een last-minute oplossing kiezen en je wedstrijd op het nippertje een half uur vervroegen. Dat is dapper, praktisch en verstandig. Alleen: het is ook een pleister op een snee die je zelf had kunnen voorkomen. Waarom wachten tot de week zelf? Waarom niet gewoon als beleid opnemen dat we het vanaf half november anders doen?
En dan nu even een gevoelige snaar: mijn eigen wedstrijd van deze week. Rood Zwart Baflo – Kloosterburen. Ik keek heel even, heel voorzichtig, wat de aanvangstijd daar was. En ja hoor: 14.30 uur. Terwijl iedereen met ogen in z’n hoofd had kunnen zien dat 14.00 uur ook in Baflo niet alleen mogelijk was, maar zelfs wenselijk.
Had het gekund? Natuurlijk had het gekund. Had het gemoeten? Absoluut.
En dan gaat het niet eens om mijn persoonlijke voorkeur, maar om de simpele vaststelling dat een wedstrijd die prima bij daglicht gespeeld kan worden, niet zou moeten eindigen in schemerige omstandigheden waarin elke dieptepass voelt als een loterij. Bij sommige verenigingen lijkt het alsof de aftrap van 14.30 uur een soort religieuze traditie is. Een heilig ritueel. Alsof de KNVB op zaterdagmiddag de bliksem naar beneden stuurt zodra een club het in z’n hoofd haalt om om 14.00 uur te beginnen.
Maar het tegendeel is waar: de clubs die het wél doen, verdienen eigenlijk gewoon applaus. Niet omdat ze briljant zijn, maar omdat ze normaal nadenken. Omdat ze de omstandigheden serieus nemen. Omdat ze het spelers en supporters makkelijker maken in plaats van moeilijker.
Dus ja, laten we het maar hardop zeggen: een berg amateurclubs moeten eens wakker worden. Niet achteraf klagen over schemer, niet improviseren bij gebrek aan licht, maar gewoon vooruitdenken. Vooruitkijken. Je weet precies wanneer het donker wordt. Je weet precies wanneer de winterstop is. Je weet precies hoe je dag er uitziet. En toch blijft het blijkbaar nodig om te benadrukken dat 14.00 uur de oplossing is. Niet spannend, niet ingewikkeld, wel effectief. Clubs die nog steeds vasthouden aan 14.30 uur in december hebben geen argumenten, maar gewoontes. En gewoontes die niets bijdragen moet je durven doorbreken. Misschien is het wel zo simpel: als je niet in het donker wilt knoeien, moet je voorkomen dat het donker wordt tijdens de wedstrijd. En dat kan. Heel makkelijk. Je hoeft alleen maar even te doen wat logisch is. Dus kom op, verenigingen. Even nadenken. Het is geen hogere wiskunde, geen bureaucratische jungle, geen logistieke ramp. Het is een half uur. Dertig minuten winst. Dertig minuten licht. Dertig minuten minder gezeur.
Met andere woorden: doe het nou gewoon.
